High Frequency Trading, znany również jako HFT, to technologia realizacji strategii rynkowych. W sposób spełniający definicję HFT można realizować cały szereg typów strategii o różnych charakterystykach. Najważniejszym ich wspólnym wyróżnikiem jest to, że mają być wykonywane niezwykle szybko – szybciej niż są w stanie zrobić to inni uczestnicy rynku.
HFT to nie strategia, to technologia
Celem HFT jest wykorzystanie dostrzeżonych nieefektywności rynku lub pewnych statystycznych zależności, i co nie mniej istotne, by samemu nie stać się ofiarą tych zależności oraz bycia wykorzystanym przez innych. Idealnie w tą definicję wpisuje się rola market makerów, choć oni sami swojej działalności tak nie określają, z powodu negatywnych skojarzeń, jakich w powszechnym rozumieniu nabrało określenie HFT. Niesłusznie zresztą, jeśli chodzi o proporcje zjawiska.
HFT od strony praktycznej to:
– technicznie proste algorytmy (muszą być proste, bo złożone operacje są kosztowne czasowo)
– odpowiedni software – optymalne struktury danych, optymalizacja na poziomie wykorzystania pamieci, jak i przetwarzania (czas procesora)
– odpowiedni hardware, kolokacja na giełdzie, DMA – bezpośrednie fizyczne podłączenie do danych (tcp lub udp multicast) i wysyłanych zleceń (tcp lub udp unicast)
W strategiach HFT, nie są ważne wartości bezwzględne latancy (pielęgnowane marketingowo zwłaszcza przez dostawców sprzętu i oprogramowania). Istotne są jedynie wartości względne – szybkość odnośnie danego rynku, instrumentu, operacji, strategii – względem innych graczy.
Jakość rynku a HFT
Dostawcy płynności, czyli market makerzy, jak i część inwestorów wykorzystująca HFT – wystawiając zlecenia po obu stronach arkusza, cały czas są narażeni na ryzyko nagłego ruchu rynku przeciw nim. Im szybciej tacy inwestorzy będą w stanie zareagować na zmiany na rynku, tym większe będą skłonni wystawiać zlecenia i tym węższe będą akceptować spready. Dla animatorów największym zagrożeniem jest niemożliwość szybkiego zareagowania na zmianę sytuacji na rynku i fakt, że ktoś inny może zrealizować ich spóźnione zlecenia.
Szybkość systemów jest w tym przypadku narzędziem kontroli ryzyka. Inwestycje w odpowiednią infrastrukturę, zarówno software’ową jaki i hardware’ową (w tym kolokację), są w stanie poprawić ich sytuację pod względem profilu ryzyka.
To zwiększenie szybkości ma długoterminowo pozytywny wpływ na cały rynek, gdyż prowadzi do zawężania spreadu pomiędzy ofertami – czyli zmniejszenia kosztów transakcyjnych dla innych uczestników rynku, oraz zwiększenia płynności instrumentów.
HFT to naturalny skutek ewolucji rynków finansowych oraz rozwoju technologii. Firmy, które same inwestują w technologię, by wykorzystać nieefektywności rynku, mają prawo osiągać zyski, jak każdy inny jego uczestnik.
HFT a manipulacje cenami zamknięcia
Ceny z zamknięcia sesji są istotne w kontekście ustalania wartości indeksów, rozliczania kontraktów oraz opcji. Są także elementem wyceny jednostek funduszy inwestycyjnych, a na mniej płynnych walorach ważny jest po prostu fakt, że cena z zamknięcia stanie się ceną referencyjną kolejnego dnia. Zjawisko skoków cen na zamknięciu na koniec kwartału znane jest pod hasłem strojenia okienek, a w dniu wygasania instrumentów pochodnych jako dzień trzech wiedźm. Jakkolwiek inwestorzy do tych zjawisk by się nie przyzwyczaili nadając im różne nazwy, fakt ich istnienia, a przede wszystkim skala skoków na zamknięciu, jest odwrotnie proporcjonalna do dojrzałości rynku.
Według badania (patrz źródła) przeprowadzonego na 22 rynkach w latach 2003-2011, szeroka obecność na danym rynku inwestorów stosujących strategie HFT zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia skoku cen na zamknięciu sesji o 21%. O 40% spada też wartość tradingu w momencie wystąpienia zdarzenia skoku ceny. Dodatkowo pozytywny wpływ HFT jest widoczny w dniach, kiedy ceny instrumentów są szczególnie narażone na manipulacje – czyli w momencie wygasania opcji i kontraktów.
HFT a algo trading – definicje
Na handel algorytmiczny (algo trading) składają się następujące elementy:
– automatyczne przetwarzanie zleceń
– decyzje podejmowane są zgodne z logiką algorytmu na podstawie analizy danych rynkowych
– użycie bezpośredniego podłączenia do systemów giełd
– czas trzymania pozycji – dowolny
– duża cześć algorytmów ma na celu ograniczenie wpływu na rynek dużych zleceń
W tym kontekście HFT jest podzbiorem powyższych praktyk, z szczególnym naciskiem położonym na:
– przetwarzanie dużej liczby zleceń
– niskie opóźnienia przy przetwarzaniu zleceń (low-latency)
– brak znaczących pozycji na koniec dnia
– bardzo krótki czas życia pozycji,
– małe zyski na pojedynczych transakcjach
– handel na najbardziej płynnych instrumentach
Negatywne skutki ograniczenia HFT
Konsekwencje wprowadzania kroków utrudniających handel wysokich częstotliwości bardzo wyraźnie obrazują dane z rynku kanadyjskiego. W kwietniu 2012 r. IIROC (Investment Industry Regulatory Organization of Canada), tamtejsze ciało regulacyjne, zmieniło strukturę opłat bazującą do tej pory tylko na wolumenie transakcji, dodając także opłaty uwzględniające liczbę wysłanych komunikatów (nowych zleceń, modyfikacji i anulacji).
Bezpośrednio w następnych miesiącach opłaty te spowodowały spadek liczby komunikatów wysyłanych przez uczestników rynku o 30% i uderzyły, jak można się domyślać, właśnie w instytucje wykorzystujące handel wysokich częstotliwości, w tym animatorów rynku. Natomiast konsekwencją
dla całego rynku był także wzrost średniego spreadu pomiędzy ofertami kupna sprzedaży o 9%.
Źródła: “High Frequency Trading and End-of-Day Price Dislocation” Douglas J. Cumming, Feng Zhan, Michael J. Aitken